ในอดีตคนที่เป็นวัณโรคมักถูกเพื่อนบ้านรังเกียจ เพราะความกลัวว่าจะติดโรค เนื่องจากในระยะแรกๆนั้นยังไม่มียารักษา หากใครเป็นก็ต้องพักผ่อนในที่มีอากาศบริสุทธิ์ ทานอาหารดีๆ จึงจะมีโอกาสหายได้ ต่อมาจึงเริ่มค้นพบยารักษา โดยตอนแรกจะเป็นยาชนิดฉีดอย่างเดียว หลังจากนั้นก็ค้นพบยาชนิดรับประทานอีก 2-3 อย่าง แต่ยังต้องใช้ระยะเวลาในการรักษานานมากราวปีครึ่งถึงสองปี

จนกระทั่งในปัจจุบันการรักษาใช้เวลาน้อยลงมากเพียงแค่ 6 เดือนก็หายแล้ว และยังไม่ต้องฉีดยาอีกด้วย แต่ก็ยังมีปัญหาตามมาอีกคือยารุ่นใหม่นี้มีประสิทธิภาพสูง รับประทานไม่นานก็เห็นผล ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นจึงเกิดความประมาท และหยุดใช้ยาเองดังนั้นอาการที่ยังไม่หายขาดก็กลับกำเริบอีก คราวนี้เชื้อจะดื้อต่อยาตัวเดิมเสียแล้ว และอาจดื้อต่อยาตัวอื่นๆที่อยู่ในตระกูลเดียวกันอีกด้วย ดังนั้นเมื่อกลับมารับการรักษาใหม่จึงต้องหายาตัวใหม่มารับมือกับเชื้อ ซึ่งจะต้องสูญเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นกว่าปกติมาก จากเดิมถ้ารักษาติดต่อกันจนครบ 6 เดือน จะใช้เงินประมาณรายละ 1,000-3,000 บาท แต่เมื่อเชื้อดื้อยาแล้วต้องใช้จ่ายเพิ่มเป็นประมาณ 30,000-100,000 บาท ต่อราย และโอกาสหายดีมีแค่ร้อยละ 40-50 เท่านั้น ที่เหลือเสียชีวิตหมด

ตัวอย่างยาที่มักใช้ทั่วไปในการรักษาวัณโรคได้แก่:

• ไอโซไนอะซิด (Isoniazid or INH)

• ไรแฟมปิน (Rifampin)

• พัยราซินาไมด์ (Pyrazinamide)

• เอทแทมบูทอล (Ethambutol)

• สเตรปโตมัยซิน (Streptomycin)

การรักษาจะต้องใช้ยาร่วมกันหลายขนาน เพื่อร่วมกันฆ่าแบคทีเรีย ซึ่งยาแต่ละตัวก็จะออกฤทธิ์ได้ดีในการทำลายแบคทีเรียต่างๆกัน และที่สำคัญเป็นการป้องกันการดื้อยาของเชื้ออีกด้วย

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ยา หากผลข้างเคียงข้างล่างนี้เกิดขึ้นกับคุณ ควรติดต่อแพทย์ประจำของคุณทันที

• เบื่ออาหาร

• คลื่นไส้

• อาเจียน

• ตัวเหลือง ตาเหลือง

• มีไข้ติดต่อกัน 3 วันหรือมากกว่านั้น

• ปวดในช่องท้อง

• รู้สึกชาๆซ่าๆตามนิ้วมือ นิ้วเท้า

• มีผื่นที่ผิวหนัง

• เลือดออกง่าย

• ปวดตามข้อ

• มึนงง

• รู้สึกชาๆซ่าๆรอบปาก

• เป็นแผลถลอกได้ง่าย

• มองเห็นภาพไม่ชัด หรือเห็นภาพผิดเพี้ยนไปจากความเป็นจริง

• ได้ยินเสียงดังก้องในหู

• สูญเสียการได้ยิน

นอกจากนี้อาจมีผลข้างเคียงอื่นๆที่เป็นปัญหาเล็กน้อย ซึ่งผู้ป่วยสามารถใช้ยาดังกล่าวต่อไปได้คือ

ไรแฟมปิน อาจทำให้ปัสสาวะ น้ำลาย หรือน้ำตามีสีส้มได้ บางครั้งแพทย์ และพยาบาลอาจแนะนำให้คุณใส่ คอนแทคเลนส์ชนิดอ่อนนุ่ม เพราะคอนแทคเลนส์อาจติดสีได้ นอกจากนี้ไรแฟมปินยังไวต่อแสงอีกด้วย ดังนั้นคุณอาจต้องใช้โลชั่นกันแดด ก่อนออกแดด เพื่อกันผิวไหม้ ในสุภาพสตรีที่คุมกำเนิดโดยใช้ยากิน หรือแบบฝังใต้ท้องแขน ควรใช้วิธีคุมกำเนิดวิธีอื่นเพราะไรแฟมปินจะทำให้ยาเม็ดคุมกำเนิด และยาคุมแบบฝังใต้ท้องแขนนั้นไม่ได้ผล